Wijziging examenduur niet vrijblijvend volgens RVSVB

De vooraf bepaalde examenduur kan niet zomaar worden gewijzigd!

Omwille van de corona-maatregelen werd het examen aan de Ugent georganiseerd in een grote hal, waarin ongeveer 120 studenten verspreid zaten over een duizendtal plaatsen. Bij de aanvang van het examen werd vooraan in de zaal een mondelinge mededeling gedaan. 

Op dat moment, voor het eerst en in tegenstelling tot de eerdere schriftelijke communicatie, meegedeeld dat het examen maar 3 uur zou duren i.p.v. 4 uur. De Raad heeft deze handelwijze terecht gesanctioneerd.

In het licht van deze tweede vraag, stelt de Raad vast dat het voor een student van wezenlijk belang is de tijdsduur van een examen te kennen, zodanig dat hij kan inschatten hoe hij zijn tijd zal spenderen aan en verdelen tussen de verschillende onderdelen van dat examen en hoe hij zijn prioriteiten zal stellen. Het spreekt voor zich dat een student vervolgens in onverwachte moeilijkheden of tijdsgebrek kan komen indien in de loop van het examen blijkt dat de duur van dit examen korter is dan verwacht.

Afhankelijk van de examenduur, zal een student bovendien minder of meer gedetailleerd antwoorden op de examenvragen. Indien een student over een zeer beperkte examenduur beschikt, kan verwacht worden dat de student zijn antwoorden veel beknopter zal houden dan wanneer hij over een zeer ruime examenduur beschikt. Wanneer een student dan meent dat hij over vier uur tijd beschikt om een examen op te lossen, kan verwacht worden dat hij gedetailleerd te werk zal gaan, waardoor het niet uitgesloten is dat hij in tijdsnood komt wanneer na twee uur blijkt dat hij nog maar over een uur tijd beschikt om de rest van het examen in te vullen.

Het is volgens de Raad dan ook niet uit te sluiten dat verzoeker, indien hij op voorhand had geweten dat hij niet over vier, maar over drie uur tijd beschikte om het examen op te lossen, het examen op een andere manier had benaderd en op een andere manier had ingevuld, hetgeen zou kunnen hebben geleid tot een voldoende op het opleidingsonderdeel. Dit klemt des te meer, nu verzoeker in de gegeven omstandigheden al een 9/20 behaalde.

De Raad komt in het licht van het bovenstaande bijgevolg tot de vaststelling dat het feit dat verzoeker pas in de loop van het examen vernam dat zijn examenduur met ¼ was ingeperkt, in de concrete omstandigheden van deze zaak, een onredelijke invloed heeft gehad op zijn eindresultaat.

Ook de wijze van examineren mag principieel niet wijzigen.

Het is vaste rechtspraak van de Raad dat de onderwijsinstellingen en hun docenten de nodige autonomie hebben bij het organiseren van de evaluatievormen en het opstellen van de evaluatiecriteria. Belangrijk is dat deze vormen en criteria in beginsel vóór de start van het academiejaar vastliggen en dat zij in de ECTS-fiches, die eventueel in samenhang met andere informatiebronnen gelezen kunnen worden, zijn opgenomen, voor zover daaruit voortvloeit dat de student de evaluatiewijze kent of redelijkerwijze had moeten kennen.

Een afwijking op de evaluatievorm in de ECTS-fiches moet volgens de Raad steunen op een procedure voorzien in artikel 3 Decreet van 17 april 2020 over maatregelen in het hoger onderwijs voor het academiejaar 2019-2020. Hier geldt een decretale verplichte raadpleging van de studentenraad, studentenvertegenwoordiging of elke individuele student om de evaluatievorm te wijzigen van een combinatie van schriftelijk examen en permanente evaluatie naar een uitsluitend schriftelijk examen. 

Het louter meedelen van een gewijzigde evaluatievorm aan de studenten via een online platform voldoet hier niet aan. Indien er toch rekening wordt gehouden met een gewijzigde examenvorm doet dit volgens de Raad op het eerste gezicht vragen rijzen omtrent de regelmatigheid van de beoordeling.

Conclusie

Het arrest is van belang omdat er twee zaken uit kunnen worden afgeleid. Ten eerste dat de examenduur niet zomaar kan worden gewijzigd en ten tweede dat ook de wijziging van de examenvorm moet steunen op het doorlopen van een decretale procedure. 

Een onderwijsbeslissing kan een grote impact op u hebben. De mogelijke gevolgen kunnen immers zeer verstrekkend zijn.

Wij staan u bij vanaf het ogenblik dat u kennis krijgt van het het voornemen van het treffen van een onderwijsbeslissing, en begeleiden u met kennis van zaken door het doolhof van het onderwijsrecht. 

Contacteer ons vrijblijvend voor een eerste gesprek!